PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY

SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. WINCENTEGO WITOSA
W SZYDŁOWIE

Program_wychowawczo-profilaktyczny_2021_2022.doc

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

PROGRAM
WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY

SZKOŁY PODSTAWOWEJ
IM. WINCENTEGO WITOSA
W SZYDŁOWIE
Spis treści

I. Wprowadzenie. 3

II. Główne cele programu. 4

III. Obowiązujące akty prawa. 4

IV. Przy opracowaniu programu uwzględniono. 5

V. Charakterystyka absolwenta. 5

VI. Program określa działania w wydzielonych obszarach. 6

VII. Uczestnicy programu. 6

Rodzice. 6

Wychowawcy. 6

Nauczyciele. 7

Uczniowie. 7

Psycholog, pedagog szkolny. 7

VIII. Diagnoza zagrożeń. 7

IX. Zadania wychowawczo-profilaktyczne realizowane w latach 2019 – 2020. 9

A. sfera fizycznego rozwoju ucznia – „edukacja zdrowotna”. 9

B. sfera społecznego rozwoju ucznia – „kształtowanie postaw społecznych i obywatelskich”. 11

C. sfera rozwoju psychicznego – „wartości, normy, wzory zachowań – kultura”. 14

D. Bezpieczeństwo i profilaktyka zachowań ryzykownych. 16

Organizacja działań dla rodziców.. 21

Organizacja działań dla nauczycieli 22

XI. Ewaluacja programu. 22

Sposoby i środki ewaluacji: 23

Narzędzia ewaluacji: 23

 

 

Nauczyciele Szkoły Podstawowej im. W. Witosa w Szydłowie budują z uczniami relacje oparte na zaufaniu, prowadzą rozmowy ucząc nawiązywania serdecznego kontaktu, sympatii, szacunku i  tolerancji. Kształtują jednostki twórcze, relatywnie zdolne do sterowania własnym rozwojem w  szkole i poza nią. Nauczyciele pomagają uczniom lepiej rozumieć otaczający świat i zasadność własnych postaw, rozwijają umiejętności komunikacyjne, które umożliwiają dialog z innymi, wspierają rozwój indywidualny i społeczny ucznia, wskazują jak i gdzie szukać sposobów radzenia sobie z  zagrożeniami związanymi zarówno z poszukiwaniem własnej tożsamości, jak i wzorcami do naśladowania.

I. Wprowadzenie

Treści programu wychowawczo-profilaktycznego wynikają z przepisów Ustawy Prawo Oświatowe oraz z treści podstawy programowej kształcenia ogólnego, określonej rozporządzeniem MEN z 14 lutego 2017 roku. Program dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska lokalnego. Integruje realizowane dotychczas działania wychowawcze oraz profilaktyczne. Opracowany został w oparciu o przeprowadzoną diagnozę potrzeb rozwojowych uczniów, w tym czynników ryzyka, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń związanych z używaniem substancji psychotropowych, środków zastępczych oraz nowych substancji psychoaktywnych.

Program wychowawczo-profilaktyczny szkoły w Szydłowie obejmuje wszystkie działania i treści o  charakterze wychowawczym i profilaktycznym, gdzie wychowanie rozumiane jest, jako proces wspomagania ucznia w rozwoju, oparty na indywidualnej osobowej relacji poszanowania godności wszystkich stron (wychowawcy, rodzica, nauczyciela oraz wychowanka). Które to strony współdziałają ze sobą, dążąc do osiągnięcia celów wychowania, tj. do osiągnięcia pełnej dojrzałości ucznia w czterech podstawowych sferach: fizycznej, rozumianej, jako prowadzenie zdrowego stylu życia; psychicznej (emocjonalnej i intelektualnej), która oznacza ponoszenie odpowiedzialności za siebie i współodpowiedzialności za innych oraz otaczający świat; społecznej, która oznacza konstruktywne pełnienie ról społecznych oraz duchowej oznaczającej posiadanie systemu wartości oraz poczucia sensu życia i istnienia człowieka. Wychowawca w tym procesie jest odpowiedzialny za tworzenie warunków do rozwoju każdego ucznia, a wychowanek odpowiedzialny jest za korzystanie z nich.

 

Program realizowany będzie przez wychowawców klas, podczas godzin z wychowawcą oraz nauczycieli wszystkich przedmiotów, specjalistów: psychologa, pedagoga, pielęgniarki szkolnej oraz pozostałych pracowników szkoły we współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym. Obowiązkiem nauczycieli wychowawców i nauczycieli przedmiotów oraz specjalistów jest opracowanie planów wychowawczo-profilaktycznych klas na bazie szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły.

II. Główne cele programu

Nadrzędnym celem programu jest wychowanie, rozumiane jako wspieranie wychowanka w  rozwoju oraz profilaktyka rozumiana jako interwencja kompensująca niedostatki wychowania.

Celem programu jest kształtowanie prozdrowotnych wzorców konsumpcyjnych, umiejętności intrapsychicznych ucznia, które pozwolą radzić sobie ze sobą i z wyzwaniami świata oraz budowanie jego odporności na potencjalne zagrożenia. Działania określone w niniejszym programie umożliwiają funkcjonowanie spójnego środowiska wychowawczego, w którym wartości i normy życia są zrozumiałe dla wychowanka, w którym wychowawcy współpracują, wspierając ucznia w  integralnym rozwoju i osiąganiu pełni człowieczeństwa. Podstawowym zadaniem realizowanego programu jest poszukiwanie sposobu wspomagania dzieci i młodzieży w  poszanowaniu wartości, akceptowaniu, przeżywaniu i urzeczywistnianiu ich. Działania wychowania i profilaktyki łączą wartości i normy, traktując (w ślad za zapisami Ustawy Prawo Oświatowe) „nauczanie i wychowanie, jako respektowanie chrześcijańskiego systemu wartości, przyjmując zasady etyki jako uniwersalne”. W nawiązaniu do tychże zasad etyki prowadzone będą działania szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego.

III. Obowiązujące akty prawa

1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (art. 72),
2. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka,
3. Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych,
4. Konwencja o Prawach Dziecka,
5. Ustawa Prawo Oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 roku,
6. Rozporządzenie MEN z dnia 14 lutego 2017 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej,
7. Ustawa Karta Nauczyciela,
8. Programy narodowe i krajowe w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia.
1. „Bezpieczna szkoła. Zagrożenia i zalecane działania profilaktyczne w zakresie bezpieczeństwa fizycznego i cyfrowego uczniów” - rekomendacje i wytyczne MEN zaktualizowane w 2019r,
10. Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2019/2020
11. Statut Szkoły Podstawowej im. W. Witosa w Szydłowie.

 

IV. Przy opracowaniu programu uwzględniono

1. Obowiązujące przepisy prawa, analizę dotychczasowych działań wychowawczych
   i  profilaktycznych szkoły,
2. Diagnozę oczekiwań rodziców poprzedzoną badaniami na temat kluczowych celów wychowawczych stawianych przez rodziców w procesie wychowawczym na temat przyszłości ich dziecka oraz oczekiwań rodziców w stosunku do szkoły i szkolnych specjalistów w zakresie wspomagania dziecka w rozwoju.
3. Ocenę potencjału i możliwości rozwojowych uczniów na podstawie wyników egzaminów zewnętrznych kończących naukę po klasie ósmej, wyników testów wewnątrzszkolnych, wyników olimpiad, konkursów, zawodów sportowych a także zaangażowanie w samorządność i wolontariat.
4. Rozpoznanie oczekiwań środowiska lokalnego.
5. Zasoby szkoły: przygotowanie merytoryczne nauczycieli do podejmowania działań wychowawczych i profilaktycznych, zasoby materialne (boisko szkolne, pracownie, sala gimnastyczna) zasoby techniczne (wyposażenie pracowni), zasoby organizacyjne (wolontariat uczniowski, samorządność).

V. Charakterystyka absolwenta

Działania zawarte w programie zmierzają do ukształtowania takiego modelu absolwenta, którego niezależnie od posiadanych indywidualnych cech osobowości, predyspozycji i uzdolnień cechować będzie posiadanie uniwersalnych cech warunkujących odpowiednie funkcjonowanie we współczesnym świecie.

Absolwent kończący szkołę:

1. dobrze funkcjonuje w swoim środowisku rówieśniczym, w szkole i w domu;
2. jest pogodny, pozytywnie nastawiony do otoczenia, jednak nie bezkrytycznie;
3. umiejętnie komunikuje się z innymi, dostosowuje się do zachodzących zmian, reguł i zasad, które wyznaczają kierunek jego działania;
4. umiejętnie szuka sposobów radzenia sobie z zagrożeniami związanymi z poszukiwaniem własnej tożsamości oraz wzorców do naśladowania, jest twórczy, kreatywny i zdolny sterować swoim kształceniem w szkole i poza nią;
5. potrafi nawiązać serdeczne kontakty, odnosi się z szacunkiem do innych, jest sympatyczny, tolerancyjny, empatyczny i ciekawy świata;
6. jest otwarty na inne kultury, posiada umiejętności porozumiewania się w języku obcym;
7. jest samodzielny, potrafi współdziałać w zespole, poszukuje nowych rozwiązań, wymienia się doświadczeniami z innymi, potrafi porządkować i rozwiązywać problemy;
8. potrafi współdziałać z innymi, jest wrażliwy na los potrzebujących, bierze na siebie odpowiedzialność za własne życie i życie społeczne.

VI. Program określa działania w wydzielonych obszarach

1. Działania wychowawcze promujące zdrowie oraz wspomagające uczniów w  rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, psychicznej, społecznej oraz aksjologicznej.
2. Działania edukacyjne mające na celu poszerzanie wiedzy z zakresu promocji zdrowia i zdrowego stylu życia, prowadzące do radzenia sobie ze stresem, opierania się naciskom otoczenia oraz nabywania umiejętności rozwiązywania konfliktów.
3. Działania informacyjne na temat skutków zachowań ryzykownych z uwzględnieniem edukacji prawnej.
4. Działania profilaktyczne wspierające uczniów:

1. w rozwoju i promowaniu zdrowego stylu życia, eliminującego zachowania ryzykowne,
2. którzy ze względu na swoją sytuację materialną, rodzinną i środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych,
3. u których rozpoznano wczesne objawy zażywania środków odurzających i psychoaktywnych.

VII. Uczestnicy programu

Rodzice

Rodzice uczniów naszej szkoły znają i akceptują program oraz czynnie współpracują przy jego realizacji. W naszej szkole pamiętamy o tym, że uczniowie otrzymują zachęty, aby uczyć się śmiałości, w pełni aprobowani uczą się lubić samych siebie, często słyszą słowa uznania, uczą się stawiać sobie cele, wychowani są w poczuciu bezpieczeństwa, uczą się ufać sobie i innym, otaczani są rzetelnością i uczciwością, uczą się, czym jest prawda i sprawiedliwość. Dzieci, które mają trudności w nauce potrzebują naszego zrozumienia, wsparcia.

Wychowawcy

Prowadzą w różnych formach szkolenia, konsultacje dla rodziców, dążą w swojej pracy do integracji zespołu klasowego, sprawują opiekę wychowawczą nad uczniami szkoły, a w szczególności:

1. tworzą warunki wspomagające ich rozwój i przygotowują do życia w rodzinie i w społeczeństwie,
2. poznają warunki życia i nauki swoich wychowanków, uczą pozytywnego myślenia i stawiania na sukces poprzez rozwijanie poczucia własnej wartości,
3. realizują w toku pracy wychowawczo-profilaktycznej treści i cele niniejszego programu oraz nadzorują pomoc psychologiczno-pedagogiczną w swojej klasie.

Nauczyciele

Wszyscy nauczyciele realizują Program Wychowawczo-Profilaktyczny, a w szczególności nauczyciele wychowawcy uwzględniają go przy realizacji klasowych planów pracy. Nauczyciele mają obowiązek reagowania na przejawy niedostosowania społecznego u dzieci, wspierają swoją postawą i działaniami pedagogicznymi rozwój psychofizyczny uczniów, udzielają pomocy w  przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych, w oparciu o rozpoznanie potrzeb, odpowiadają za życie, zdrowie i bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w szkole i poza jej terenem, np. na wycieczkach szkolnych, świadczą pomoc psychologiczno-pedagogiczną w bieżącej pracy z  uczniem.

Uczniowie

 

Wszyscy uczniowie naszej szkoły są poddani oddziaływaniom tego programu z uwzględnieniem podmiotowości każdego wychowanka. Szkoła stwarza warunki wychowawcze mające na celu kształtowanie w uczniach odpowiedzialności za własne postępowanie, prawo do samodzielnego kierowania swoim losem pod okiem wychowawcy jako życzliwego obserwatora i doradcy, który stawia cele i ukierunkowuje aktywność ucznia. W procesie wychowania uczniowie doświadczają sytuacji "bycia podmiotem” a każdy z nich ma prawo zachowania autonomii i własnej odpowiedzialności z uwzględnieniem godności ucznia, poszanowania i serdeczności.

Psycholog, pedagog szkolny

Udziela pomocy dzieciom, które znajdują się w trudnej sytuacji życiowej oraz dzieciom, które padły ofiarą przestępczości. W sposób zdecydowany reaguje na obecność w szkole osób obcych, które swoim podejrzanym zachowaniem stwarzają zagrożenie dla ucznia. Współpracuje z  instytucjami w organizowaniu różnych form spędzania czasu przez dzieci, szczególnie z rodzin zaniedbanych środowiskowo. Współpracuje z policją, z sądem dla nieletnich, kuratorami (w razie zaistniałej potrzeby), z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej. Kształtuje u uczniów i ich rodziców świadomość prawną w zakresie ponoszenia konsekwencji wynikających z popełnionych czynów. Prowadzi zajęcia terapeutyczne z dziećmi: indywidualne i grupowe, stosuje profilaktykę zachowań ryzykownych wśród uczniów. Organizuje spotkania i prelekcje dla rodziców na tematy związane z procesem nauczania i wychowania, udziela wsparcia zgłaszającym się rodzicom w  sytuacjach trudnych wychowawczo i losowo, współpracuje z nauczycielami w zakresie procesu nauczania i wychowania uczniów.

VIII. Diagnoza zagrożeń

 

Szkoła Podstawowa im. W. Witosa w Szydłowie każdego roku szkolnego przeprowadza diagnozę środowiska wychowawczego, analizuje potrzeby i zasoby. W celu urealnienia sytuacji wychowawczej w szkole, a w efekcie profilaktycznej korzystamy z badań ankietowych skierowanych do członków społeczności szkolnej na temat:

1. atmosfery w szkole oraz warunków organizacji nauki,
2. spostrzeżeń wychowawców na temat zachowań problemowych w klasie,
3. ludzkich zasobów szkoły tj. kompetencji kadry kierowniczej, kompetencji zawodowych nauczycieli (pedagoga psychologa, psychoterapeuty, pielęgniarki szkolnej), szkolnych realizatorów programów profilaktycznych, z kompetencji specjalistów spoza szkoły współpracujących z  nią, rodziców oraz wolontariuszy.

IX. Zadania wychowawczo-profilaktyczne realizowane w latach 2019 – 2020  (Szczegółowe zadania dostępne w dokumentacji szkolnej)

A. sfera fizycznego rozwoju ucznia – „edukacja zdrowotna”

C. sfera rozwoju psychicznego – „wartości, normy, wzory zachowań – kultura”

D. Bezpieczeństwo i profilaktyka zachowań ryzykownych.